પ્લાસ્ટિકની બોટલમાં પાણી ‘ઝેર’ બની જાય છે- એક લિટર મિનરલ વોટરની બોટલમાં પ્લાસ્ટિકના 2.4 લાખ ટુકડા, સ્ટડીમાં ખુલાસો

Plastic in Mineral Water: બોટલનું પાણી આરોગ્ય માટે જોખમી અને હાનિકારક હોવાનું બહાર આવ્યું છે. એક નવા અભ્યાસમાં સામે આવ્યું છે કે એક લિટર બોટલના પાણીમાં પ્લાસ્ટિક( Plastic in Mineral Water )ના સરેરાશ 2.4 લાખ ટુકડા જોવા મળે છે. આ અગાઉના અભ્યાસ કરતા 10 થી 100 ગણા વધુ હોવાનું કહેવાય છે. માઈક્રોપ્લાસ્ટિક્સ એક માઈક્રોમીટર જેટલું નાનું હોઈ શકે છે એટલે કે મીટરના દસ લાખમા ભાગ જેટલું. અથવા 5 મીમી સુધી. નેનોપ્લાસ્ટિક્સ એક માઇક્રોમીટર કરતાં નાની હોય છે. એટલે કે મીટરનો સો મિલિયનમો ભાગ. કોલંબિયા યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ અમેરિકામાં વેચાતી ટોચની બ્રાન્ડના બોટલ્ડ પાણીની તપાસ કરી.

દરેક લિટરમાં 1.1 થી 3.7 લાખ નેનોમીટર પ્લાસ્ટિક મળી આવ્યું
દરેક બોટલમાં 100 નેનોમીટર પ્લાસ્ટિકના કણો હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. તેમને દરેક લિટરમાં 1.1 થી 3.7 લાખ નેનોમીટર પ્લાસ્ટિક મળી આવ્યું હતું. જ્યારે બાકીનું માઇક્રોપ્લાસ્ટિક છે. 2.4 લાખ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સમાંથી 90 ટકા નેનોપ્લાસ્ટિક છે. આ ખુલાસો પ્રોસીડિંગ્સ ઓફ ધ નેશનલ એકેડેમી ઓફ સાયન્સ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયો છે.કોલંબિયા ક્લાઈમેટ સ્કૂલની લેમોન્ટ-ડોહર્ટી અર્થ ઓબ્ઝર્વેટરીના પર્યાવરણીય રસાયણશાસ્ત્રી અને આ અભ્યાસના સહ-લેખક બિજન યાને જણાવ્યું હતું કે અગાઉ અમે આ તરફ ધ્યાન આપ્યું ન હતું. પરંતુ હવે પાણી ઝેરી હોવા અંગે અભ્યાસ ચાલી રહ્યો છે.ત્યારે આવા અભ્યાસો દ્વારા, આપણે વિશ્વના તે ભાગમાં ડોકિયું કરી શકીએ છીએ જ્યાં આપણે તેના વિશે પહેલાં ક્યારેય વિચાર્યું ન હતું.

પ્લાસ્ટિક દરેક જગ્યાએ હાજર છે
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં હાથ ધરવામાં આવેલા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે માટી, પીવાના પાણી, ખોરાક અને ધ્રુવો પર હાજર બરફમાં પણ માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ મળી આવે છે. આવું ત્યારે જ બને છે જ્યારે પ્લાસ્ટિકનો મોટો ટુકડો નાના ટુકડાઓમાં તૂટી જાય છે.પછી તે ફેલાતા રહે છે. પછી આ પ્લાસ્ટિક માણસો અને અન્ય જીવોના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે.પ્લાસ્ટિક શરીરમાં પ્રવેશવાથી આરોગ્ય બગડે છે. ખુલ્લામાં રહેવાથી પર્યાવરણ બગાડે છે. આ અભ્યાસમાં વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા અભ્યાસ કરાયેલા પ્લાસ્ટિકના નમૂનાઓમાંથી સાત પ્લાસ્ટિકના ટુકડા ખૂબ જ સામાન્ય પ્લાસ્ટિકના છે. સૌથી સામાન્ય પ્લાસ્ટિક પોલિઇથિલિન ટેરેફ્થાલેટ (PET) છે. આમાંથી મિનરલ વોટર બોટલ બનાવવામાં આવે છે.

એક બોટલના પાણીમાં સેંકડો પ્રકારના પ્લાસ્ટિક
બીજો પ્રકાર પોલીમાઇડ એટલે કે ખાસ પ્રકારનું નાયલોન પ્લાસ્ટિક છે. આ PET પછી સૌથી વધુ જોવા મળે છે. તે પ્લાસ્ટિક ફાઇબરમાંથી આવે છે. તેનો ઉપયોગ બોટલ્ડ વોટર મેન્યુફેક્ચરિંગ ફેક્ટરીઓમાં પાણીને શુદ્ધ કરવા માટે થાય છે. આ સિવાય પોલિસ્ટરીન, પોલિવિનાઇલ ક્લોરાઇડ અને પોલિમેથાક્રીલેટ જેવા ઔદ્યોગિક પ્લાસ્ટિક બોટલના પાણીમાં મળી આવ્યા છે.આ અભ્યાસમાં એક લિટરની બોટલ્ડ મિનરલ વોટરમાં સાત પ્રકારના સામાન્ય પ્લાસ્ટિક મળી આવ્યા હતા. તે નેનોપ્લાસ્ટિકના માત્ર 10 ટકા છે. વૈજ્ઞાનિકોએ ભય સાથે કહ્યું કે બાકીનું પ્લાસ્ટિક કેવા પ્રકારનું છે તેની તેમને કોઈ જાણ નથી. તેઓ ક્યાંથી આવ્યા છે? તેમના દ્વારા સ્વાસ્થ્યને કેટલું અને કેવા પ્રકારનું નુકસાન થઈ રહ્યું છે?

રામન સ્કેટરિંગ માઈક્રોસ્કોપી દ્વારા પ્લાસ્ટિકની શોધ થઈ
વૈજ્ઞાનિકોએ બોટલના પાણીમાં પ્લાસ્ટિકનો અભ્યાસ કરવા માટે નવી ટેકનિક વિકસાવી છે. આ સિમ્યુલેટેડ રમન સ્કેટરિંગ માઇક્રોસ્કોપી છે. આમાં, જ્યારે બે લેસર બીમ એક સાથે ફાયર થાય છે, ત્યારે તે પાણીની અંદર રહેલા કણો સાથે પડઘો પાડે છે. એટલે કે, તે તેમને ધ્રૂજવા માટે દબાણ કરે છે. આ પછી તેઓ અલ્ગોરિધમ્સ અને ડેટાનો ઉપયોગ કરીને શોધી કાઢવામાં આવ્યા હતા. હવે આ ટીમ બોટલના પાણી સિવાયના અન્ય સ્ત્રોતોનો અભ્યાસ કરવા જઈ રહી છે.કોલંબિયાના બાયોફિઝિસિસ્ટ અને માઈક્રોસ્કોપી ટેક્નોલોજીના સહ-સંશોધક વેઈ મિને જણાવ્યું હતું કે એક લિટર બોટલના પાણીમાં નેનોપ્લાસ્ટિક્સની આખી દુનિયા છે. તેમનું વજન માઇક્રોપ્લાસ્ટિક્સ કરતા ઓછું છે. કદ નિશ્ચિત નથી. પરંતુ આ નાના કદના ઝેરી પદાર્થોની મોટી સંખ્યા આરોગ્ય અને પર્યાવરણ માટે હાનિકારક છે.

•  ગુગલ ન્યુઝમાં Trishul News Gujarati ની અપડેટ મેળવવા ક્લિક કરો:  Trishul News Gujarati 
• નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ ત્રિશુલ ન્યૂઝ Trishul News સાથે.
• અમારું ફેસબુક પેજ લાઈક કરો અને ફોન પર અપડેટ્સ મેળવતા રહો. 
• વોટ્સેપ પર સમાચાર મેળવવા અહીં ક્લિક કરીને Hi લaખી મેસેજ કરો.
• યુટ્યુબ ચેનલ સબસ્ક્રાઈબ કરીને જોતા રહો વિડીયો ન્યુઝ: Trishul News YouTube