For the best experience, open
https://m.trishulnews.com
on your mobile browser.
Advertisement

આજથી 26 વર્ષ પહેલા અટલજીના આશીર્વાદથી અબ્દુલ કલામે કરી હતી કમાલ, ભારત બન્યો'તો પરમાણુ શક્તિ દેશ

06:43 PM May 11, 2024 IST | Drashti Parmar
આજથી 26 વર્ષ પહેલા અટલજીના આશીર્વાદથી અબ્દુલ કલામે કરી હતી કમાલ  ભારત બન્યો તો પરમાણુ શક્તિ દેશ

APJ Abdul Kalam: 11 મે, 1998ના રોજ રાજસ્થાનના પોખરણમાં ભારતે બીજી વખત પરમાણુ પરીક્ષણ કરીને સમગ્ર વિશ્વને ચોંકાવી દીધું હતું. આ પરમાણુ પરિક્ષણની તૈયારી(APJ Abdul Kalam) અમેરિકાની ગુપ્તચરોએ એવી ગુપ્ત રીતે હાથ ધરી હતી

Advertisement

11 મે એ વર્ષનો 131મો દિવસ છે અને ઇતિહાસમાં આ દિવસના નામે અનેક ઘટનાઓ નોંધાયેલી છે. વર્ષ 2000 માં, 11 મેના રોજ, ભારતની વસ્તી એક અબજના આંકને સ્પર્શી ગઈ, જ્યારે નવી દિલ્હીમાં જન્મેલી એક છોકરીને દેશની એક અબજમી નાગરિક જાહેર કરવામાં આવી. આ દિવસ દેશના ઈતિહાસમાં વધુ એક ખાસ ઘટના સાથે નોંધાયેલ છે. 11 મે 1998ના રોજ, ભારત સરકારે પોખરણમાં સફળ પરમાણુ પરીક્ષણની જાહેરાત કરી હતી. દેશ અને વિશ્વના ઈતિહાસમાં 11મી મેની તારીખે નોંધાયેલી અન્ય મહત્વપૂર્ણ ઘટનાઓની ક્રમિક વિગતો નીચે મુજબ છે:-

Advertisement

ઓપરેશન શક્તિ હેઠળ સતત ત્રણ બ્લાસ્ટથી પોખરણ હચમચી ગયું હતું
ભારતે તેના પરમાણુ પરીક્ષણો માટે ખેતોલાઈ ગામ નજીક પોખરણ ફિલ્ડ ફાયરિંગ રેન્જ પસંદ કરી હતી. પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અને મહાન વૈજ્ઞાનિક મિસાઈલ મેન એપીજે અબ્દુલ કલામ આ સમગ્ર ઓપરેશનના લીડર હતા. 11 મેના રોજ, નિર્ધારિત સમયે, ખેતોલાઈથી લગભગ પાંચ કિમી દૂર સ્થિત ફાયરિંગ રેન્જમાં એક પછી એક ત્રણ વિસ્ફોટ થયા, જેણે સમગ્ર વિસ્તારને હચમચાવી નાખ્યો. આકાશમાં વાદળો દેખાવા લાગ્યા અને પછી આખી દુનિયાને ખબર પડી કે ભારત હવે પરમાણુ શક્તિ ધરાવતા દેશોની યાદીમાં સામેલ થઈ ગયું છે. આ પછી ભારતે 13 મેના રોજ પરમાણુ પરીક્ષણ પણ કર્યું હતું.

Advertisement

જો અમેરિકાએ રોક્યું ન હોત તો ભારતે અગાઉ ટેસ્ટ કરી લીધો હોત
ભારતનું આ બીજું પરમાણુ પરીક્ષણ હતું. અગાઉ 18 મે 1974ના રોજ ભારતે તેનું પ્રથમ પરીક્ષણ કર્યું હતું. પછી આ ઓપરેશનને સ્માઈલીંગ બુદ્ધા નામ આપવામાં આવ્યું. આ સાથે જ ભારત વિશ્વનો છઠ્ઠો દેશ બન્યો જેની પાસે પરમાણુ બોમ્બ બનાવવાની ક્ષમતા છે. જોકે, આ માટે વધુ ટેસ્ટની જરૂર હતી. આને ધ્યાનમાં રાખીને ભારતે 1995માં ફરી એકવાર પરીક્ષણ કરવાની યોજના બનાવી હતી. ત્યારબાદ સેટેલાઇટ દ્વારા ભારત પર નજર રાખી રહેલા અમેરિકાને તેની જાણ થઈ અને તેણે તેના પર દબાણ કર્યું અને પરીક્ષણ કરવા દીધું નહીં.

સેટેલાઇટ અને સીઆઇએને ડોજ કરવા માટે ગુપ્ત યોજના બનાવવામાં આવી હતી
આવી સ્થિતિમાં જ્યારે ભારતે બીજા ટેસ્ટની યોજના બનાવી ત્યારે બધું જ સંપૂર્ણપણે ગુપ્ત રાખવામાં આવ્યું હતું. અમેરિકાના સેટેલાઇટ તેમજ તેની ગુપ્તચર સંસ્થા CIAને ફસાવવાની તૈયારીઓ કરવામાં આવી હતી. વૈજ્ઞાનિકોએ સૈનિકોનો વેશ ધારણ કર્યો હતો, જેથી સેટેલાઇટ દ્વારા તેમની ઓળખ ન થઈ શકે. તમામ વૈજ્ઞાનિકોને કોડ નામ આપવામાં આવ્યા હતા. મિસાઈલ મેન અબ્દુલ કલામને મેજર જનરલ પૃથ્વીરાજ તરીકે આ મિશનના નેતા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. ત્યારબાદ 11 મેના રોજ બપોરે 3:45 કલાકે ભારતે તેનું મિશન પૂર્ણ કર્યું અને પરમાણુ ટેકનોલોજીમાં વિશ્વના અગ્રણી દેશોની હરોળમાં ઊભું રહ્યું.

Advertisement

પોખરણમાં વસ્તીથી દૂર રેતીની વચ્ચે કુવાઓ બનાવવામાં આવ્યા હતા
પોખરણને પરમાણુ પરીક્ષણ માટે પસંદ કરવામાં આવ્યું હતું કારણ કે ત્યાંની વસ્તી ઘણી દૂર છે. બીજું, રેતીની વચ્ચે પરમાણુ પરીક્ષણ માટે કુવાઓ બાંધવાને કારણે રેડિયેશન વગેરેનું જોખમ પણ ઘણું ઓછું હતું. જેસલમેરથી પોખરણનું અંતર 110 કિલોમીટર છે, જે જેસલમેર-જોધપુર રોડ પર માત્ર એક શહેર છે. તેથી જ રણની રેતીમાં મોટા-મોટા કૂવા ખોદવામાં આવ્યા હતા અને તેમાં અણુબોમ્બ મૂકવામાં આવ્યા હતા અને આ કૂવાઓ પર રેતીના પહાડો બાંધવામાં આવ્યા હતા. ઉપરથી તેઓ એવી રીતે ઢંકાયેલા હતા કે તેઓ લશ્કરી સાધનો જેવા દેખાતા હતા.

અટલ બિહારી વાજપેયીએ સ્થળ પર જ જાહેરાત કરી હતી
આથી જ ભારતના પરમાણુ પરીક્ષણ બાદ અમેરિકન એજન્સી CIAએ સ્વીકાર્યું હતું કે ભારત તેને ચકમો આપવામાં સફળ રહ્યું છે. વાસ્તવમાં, અમેરિકાની ગુપ્તચર એજન્સી CIA પ્રથમ પરમાણુ પરીક્ષણ બાદથી ભારતની દરેક ગતિવિધિ પર નજર રાખી રહી હતી. અબજો ડોલરનો ખર્ચ કરીને ચાર ઉપગ્રહો માત્ર ભારતની ગતિવિધિઓ પર નજર રાખવા માટે તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમ છતાં ઓપરેશન શક્તિ ચાલી શકી નહીં અને ભારતે વિશ્વભરમાં પોતાની શક્તિ બતાવી. આ પછી, તત્કાલિન વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયીએ પોતે પરીક્ષણ સ્થળ પર જઈને જાહેરાત કરી હતી કે તે હવે પરમાણુ સમૃદ્ધ દેશ છે.

Tags :
Advertisement
Advertisement